بدون شناخت آینده، خصوصیات و محتوای آن نمیتوانیم زمان حال را مدیریت کرده و به همه رفتارهای اجتماعی، سیاسی، تربیتی، اقتصادی و خانوادگی خود جهتدهی کنیم. معتبرترین منبع در آیندهشناسی قرآن کریم و کلام خداست، که آخرین کتاب آسمانی نازل شده به بشر است. خداوند تبارک و تعالی فرمولهای فوقالعادهای را در همه زمینهها از جمله مسئله آیندهشناسی، آیندهنگری و آیندهسازی در قرآن بیان کرده است.
خداوند در آیات ۱۰۵ و ۱۰۶ سوره مبارکه انبیاء میفرماید:«وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ؛ إِنَّ فِي هَٰذَا لَبَلَاغًا لِّقَوْمٍ عَابِدِينَ؛ و همانا ما پس از تورات در زبور نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به میراث میبرند؛ بیتردید در این [حقایق] برای [رسانیدن] مردم عبادتپیشه [به نهایت مقصود و اوج مطلوب] کفایت است.»
این یک نکته تاریخی است، این پیام که «آینده زمین از آن صالحان خواهد شد»، برای هر عبادتکننده و دینداری، یک نشانه و یک علامت فوقالعاده است. نکته اول این است که خداوند تبارک و تعالی جهت تاریخ را در این آیه مشخص کرده و عنوان کرده است که جهت تاریخ بشر به سمت حاکمیت صالحان خواهد بود؛ یعنی هیچوقت جریان دینداری و زندگی صالحان به انقطاع و شکست ختم نشده و روز به روز به قدرت و رشد بیشتری خواهد رسید.
با توجه به آیات 105 و 106 سوره مبارکه انبیاء گفتیم که همه انبیاء این بشارت را به پیروان خود دادهاند که زمین از آنِ بندگان صالح خدا خواهد شد؛ بنابراین تمام گذشتگان، زندگان و آیندگان؛ در واقع یک واحد را تشکیل میدهند.
با توجه به این آیه شریفه، یکی از لذات زندگی این است که هر انسانی احساس شیرین همراهی با همه انبیاء و اولیاء را در زندگی حال خودش داشته باشد. انسان احساس میکند با همه انبیاء و پیروانشان در گذشته، با همه بندگان صالح خدا در زمان حال و همچنین با تمام اولیائی که در آینده خواهند آمد، همجهت و همگروه است. این به زندگی ما لذت فوقالعادهای میدهد. علاوه بر این احساس لذت، خداوند در آموزههای قرآنی فرموده است، که انسان با این حس همجهت بودن، علاوه بر ثواب اعمال خودش، در ثواب اعمال همه گذشتگان و اعمال همه آیندگان هم سهیم خواهد شد؛ بنابراین انسان به موجودی جاودانه تبدیل میشود که یک گذشته داشته و تا ابدیت استمرار دارد و این گونه نیست که در محدوده سالهای عمر خودش محدود باشد. انسان اتصال حقیقی و وجودی به گذشته آفرینش و به آینده آفرینش پیدا میکند و جاودانه و بینهایت خواهد شد.
طبق آیات ۱۰۵ و۱۰۶ سوره مبارکه انبیاء اصطلاح وراثت یک کد است، یک رمز برای همه کسانیست که اهل تفکر هستند. چه زمانی وراثت زمین به بندگان صالح خواهد رسید؟ حاکمان کنونی زمین انسانهایی جنایتکار و اهل طاغوت هستند، اما روند تاریخ و حرکت زندگی سالم به این سمت است، که روز به روز مستکبرین، افراد غیرصالح و طاغوتها ضعیفتر خواهند شد، تا در نهایت به شکست آنها توسط صالحین منجر شده و زمین به صالحین ارث خواهد رسید.
مطابق آیه 106 سوره مبارکه انبیاء «إِنَّ فِي هَٰذَا لَبَلَاغًا لِقَوْمٍ عَابِدِينَ؛ بیتردید در این [حقایق] برای [رسانیدن] مردم عبادت پیشه [به نهایت مقصود و اوج مطلوب] کفایت است.» ما نباید امیدمان را از دست بدهیم و به قدرت نماییهای ظاهری و پوچ طاغوت و مستکبرین عالم توجه کنیم. باید مطمئن باشیم که جریان زندگی صالحین زمین، جریانی آرام و قدرتمند است و حتماً به پیروزی منجر میشود. این مژدهای است که خداوند تبارک و تعالی به ما داده است، تا پیروان انبیاء هیچوقت ناامید نباشند و بدانند اگر در زمان حال تحت حاکمیت طاغوتها زندگی میکنند، جریان زندگی آنها جریانی آیندهساز و به نفع صالحین زمین خواهد بود. ما با آن آینده پیوند داریم و با اطمینان، امید، آرامش و لذت در زندگی قدم برمیداریم.
همۀ انبیاء، بشارت پیروزی و حاکمیت صالحان زمین را دادهاند. مطابق آیات 105 و 106 سورۀ مبارکۀ انبیاء جریان دینداری هیچگاه شکست نمیخورد. پایگاههای فرهنگی صالحان در روی زمین، عبادتگاهها، مساجد، سازمانها و جریانهای فرهنگی هیچوقت مغلوب طاغوتها نبوده و نخواهد شد. هیچ قدرتی قادر نخواهد بود که روند فعالیتهای فرهنگی فردی و اجتماعی صالحان را در روی زمین متوقف کرده و یا نابود کند. در تاریخ کشور ایران هم دیدیم که پادشاه ایران حتی با زور اسلحه نتوانست مراسم عبادی و برنامۀ فعالیتهای فرهنگی و معنوی را در جنبههای مختلف در سطح کشور مختل و یا نابود کند.
بنابراین خداوند در این بشارت به ما اطمینان میدهد که شما هیچگاه پایگاهها و میکدههای خودتان را از دست نخواهید داد و این چادرها، این میکدهها و به قول پیامبر این بوستانهای بهشتی همیشه رونق داشته و سرپا هستند و با قدرت، به جریان آیندهسازی کمک میکنند و بندگان صالح در این مراکز پرورش پیدا خواهند کرد. نکتۀ دیگری که در این سوره برای آیندهسازان آمده، این است که دینداران باید پیوندی جدی با آینده برقرار کنند.