«لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ؛ که ما انسان را در نیکوترین نظم و اعتدال و ارزش آفریدیم.» (التین، ۴)
«ثمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ؛ آن گاه او را [به سبب گناهکاری] به [مرحله] پست ترینِ پَستان بازگرداندیم.» (التین، ۵)
«إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ؛ ما مملوک خداییم و یقیناً به سوی او بازمیگردیم.» (البقره،156)
یزید بن سلام، از پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) سؤال کرد: چرا دنيا را دنيا مىگويند؟ حضرت فرمودند: دنيا پست است و از آخرت نازلتر آفريده شده و اگر در عرض و مقارن آن مىبود اهل آن فانى نمىشدند همان طورى كه اهل آخرت فانى نمىگردند: «لِمَ سُمِّيَتِ اَلدُّنْيَا قَالَ لِأَنَّ اَلدُّنْيَا دَنِيَّةٌ خُلِقَتْ مِنْ دُونِ اَلْآخِرَةِ وَ لَوْ خُلِقَتْ مَعَ اَلْآخِرَةِ لَمْ يَفْنَ أَهْلُها كَمَا لاَ يَفْنَى أَهْلُ اَلْآخِرَةِ.» (مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام، گردآورنده هدایتالله مسترحمی، علیاکبر غفاری، محمدباقر بهبودی و…، بیروت – لبنان، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۵۴، ص۳۵۶)
«وَ ما كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولاً؛ و ما بدون اینکه پیامبری را [برای هدایت و اتمام حجت به سوی مردم] بفرستیم، عذاب کننده [آنان] نبودیم.» (الاسراء، ١٥)
«تَعْرُجُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ؛ فرشتگان و روح در روزی که مقدارش پنجاه هزار سال است به سوی او بالا میروند.» (المعارج، ۴)
امام صادق(علیهالسلام): «فَإِنَّ لِلْقِيَامَةِ خَمْسِينَ مَوْقِفاً، كُلُّ مَوْقِفٍ مِثْلُ أَلْفِ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ.» (پس همانا در قيامت پنجاه توقفگاه است و هر توقفگاه مانند هزار سال از سالهايى كه به شمار مىآوريد است.) (طوسی، محمد بن حسن، الامالی، محققرقسم الدراسات الاسلامیة موسسة البعثة، قم، دارالثقافه، ۱۴۱۴ق، ص۳۶)
«…بَابٌ بَاطِنُهُ فِيهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهُ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذَابُ؛…که دارای دری است، درونش [که مؤمنان در آن درآیند] رحمت است و بیرونش که پیش روی منافقان قرار دارد عذاب است.» (الحدید، ۱۳)
«…وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ؛ و در دل هايمان نسبت به مؤمنان، خيانت و كينه قرار مده پروردگارا! يقيناً تو رئوف و مهربانى.» (الحشر، ۱۰)
امام صادق(علیهالسلام): «… مَن ذَهَبَ يَرى أنَّ لَهُ علَى الآخَرِ فَضلاً فهُو مِن المُستَكبِرِينَ …» (کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ود۱۴۰۷ ق، چاپ چهارم، ج ۸، ص ۱۲۸) (هر كه بر اين باور باشد كه از ديگران برتر است، او در شمار مستكبران است.)
پیامبر خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم): «لَوْ لَمْ تُذْنِبُوا لَخَشـیتُ عَلَیکمْ مَا هُوَ أَکبَرُ مِنْ ذَلِک الْعُجْب.» (مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام، گردآورنده علی اکبر غفاری، هدایت الله مسترحمی و …، بیروت_لبنان، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۶۸، ج۶۹، ص۳۲۹) (اگر گناه نکنید بزرگتر از گناه بر شما میترسم: و آن عجب (خود پسندی) است.)
«وَلَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَادَى كَمَا خَلَقْنَاكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَتَرَكْتُمْ مَا خَوَّلْنَاكُمْ وَرَاءَ ظُهُورِكُمْ وَمَا نَرَى مَعَكُمْ شُفَعَاءَكُمُ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ أَنَّهُمْ فِيكُمْ شُرَكَاءُ لَقَدْ تَقَطَّعَ بَيْنَكُمْ وَضَلَّ عَنْكُمْ مَا كُنْتُمْ تَزْعُمُونَ؛ و [لحظه ورود به جهان دیگر به آنان خطاب میشود:] همان گونه که شما را نخستین بار [در رحم مادر تنها و دست خالی از همه چیز] آفریدیم، اکنون هم تنها به نزد ما آمدید، و آنچه را در دنیا به شما داده بودیم پشت سر گذاشته و همه را از دست دادید، و شفیعانتان را که [در ربوبیّت و عبادت ما] شریک میپنداشتید، همراه شما نمی بینیم، یقیناً پیوندهای شما [با همه چیز] بریده، و آنچه را شریکان خدا گمان میکردید از دستتان رفته و گم شده است.» (الانعام، ۹۶)
امام علی(علیهالسلام): «رَحِمَ الله اِمْرَءً اَعَدَّ لِنَفْسِه وَ اسْتَعَدَّ لِرَمْسِه وَ عَلِمَ مِنْ اَیْنَ وَ فی اَیْنَ وَ اِلی اَیْنَ.» (فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، الوافی، اصفهان، مکتبة الإمام أميرالمؤمنين علی (عليه السلام) العامة، ۱۴۰۶، ج ۱، ص ۱۱۶) (خدا رحمت کند کسی را که برای خود توشه گرفته و برای قبرش آماده شده است و میداند از کجا آمده است و در کجا هست و به کجا میرود.)
امام علی(علیهالسلام): اگر حتّى بند كفشِ آدمى او را سرخوش كند، مشمول آيه «تِلْكَ الدَّارُ الآخِرَةُ…» مىشود: «إنَّ الرَّجُلَ لَيُعجِبُهُ مِن شِراكِ نَعلِهِ أن يَكونَ أجوَدَ مِن شِراكِ صاحِبِهِ فَيَدخُلُ في قَولِهِ: «تِلْكَ الدَّارُ الآخِرَةُ …» (ابن طاووس، على بن موسى، سعد السعود فی النفوس منضود، قم، دارالذخائر، بیتا، چاپ اول، ص۸۸)
پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) میفرماید: «إنَّ اللّه َتباركَ و تعالى يُبغِضُ كلَّ عالِمٍ بالدُّنيا جاهِلٍ بالآخِرَةِ.» (متقی هندی، کنز العمّال فی سنن الاقوال و الافعال، محقق بكری حيانی – صفوة السقا، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۰۱ق، چاپ پنجم، ج۱۰، ص۱۸۸) (خداوند تبارك و تعالى از هر كس كه به دنيا عالِم و به آخرت جاهل باشد نفرت دارد.)
امام صادق(علیهالسلام) در روایتی دربارۀ امام سجاد(علیهالسلام) میفرماید: «إِنَّ عَلِيَّ بْنَ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ خَرَجَ فِي ثِيَابٍ حِسَانٍ فَرَجَعَ مُسْرِعاً يَقُولُ يَا جَارِيَةُ رُدِّي عَلَيَّ ثِيَابِي فَقَدْ مَشَيْتُ فِي ثِيَابِي هَذِهِ فَكَأَنِّي لَسْتُ عَلِيَّ بْنَ اَلْحُسَيْنِ.» (طبرسی، حس بن فضل، مکارم الاخلاق، قم، الشریف الرضی، ۱۳۷۰، ج۱، ص۱۱۱) (حضرت زين العابدين(علیهالسلام) با جامهاى نيكو و عالى از خانه بيرون شد و با عجله برگشت و فرمود: كنيزک! جامه (هميشگى و كهنهام) را بياور كه با اين جامه كه راه رفتم، گويا على بن الحسين قبل نيستم.)
«سُئِلُ الامامُ الْحُسَيْنُ [عليهالسلام] عَنِ الْأدَبِ فَقالَ: هُوَ أنْ تَخَرُجَ مِنْ بَيْتِكَ، فَلاتَلْقى أحَداً إلاّ رَأيْتَ لَهُ الْفَضْلَ عَلَيْكَ.» (الشریف، محمود، موسوعة كلمات الامام الحسين عليه السلام، قم، منظمه الاوقاف و الامور الخیریه، دار الاسوه للطباعه و النشر، ۱۳۸۳، ص۷۵۰) (از امام حسين عليهالسلام سؤال شد: ادب چيست؟ امام فرمود: ادب آن است كه از خانه خود كه بيرون مى روى، با هيچ كس بر خورد نكنى جز آنكه او را برتر و بهتر از خود ببينى.)
«يَوْمَ لا يَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ؛ روزى كه هيچ مال و اولادى سود نمىدهد؛ مگر كسى كه دلى سالم [از رذايل وخبایث] به پيشگاه خدا بياورد.» (الشعراء، ۸۹ و ۸۸)
امام صادق(علیهالسلام): «اَلْقَلْبُ اَلسَّلِيمُ اَلَّذِي يَلْقَى رَبَّهُ وَ لَيْسَ فِيهِ أَحَدٌ سِوَاهُ.» (کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، گردآورنده علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۹ق، ج۲، ص۱۶) (دل سالم كسى دارد كه پروردگارش را ملاقات كند، در حالى كه جز خدا احدى در دلش نباشد.)
3 پاسخ
سلام و عرض ادب
سوالی داشتم از خدمتتون
اگه سوال شفاهی از انسان پرسیده نمیشه پس فرشتگان نکیر و منکر که همیشه شنیدیم که قراره بعد از وفات از انسان سوال بکنن چه نقشی دارند؟
این معارف با ابن بیان ساده، هرجایی پیدا نمیشه ؛ درواقع من هنوز جای دیگه ندیدم ؛ معارف اینچنینی در کتابها و منابع فراوانی هست ولی در انتقال، آن ثقل و پیچیدگی وجود داره
این معارف با این بیان ساده، هرجایی پیدا نمیشه ؛ درواقع من هنوز جای دیگه ندیدم ؛ معارف اینچنینی در کتابها و منابع فراوانی هست ولی در انتقال، آن ثقل و پیچیدگی وجود داره