بررسی خصوصیات دولت کریمه و زندگی انسان بعد از ظهور منجی

نقطه نهایی آینده زمین و انسان به تشکیل دولت کریمه امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ختم خواهد شد. دولتی که به نام‌های دولت جهانی، دولت عدالت و به تعبیر قرآن، دولت مستضعفان و صالحان و دولت حق هم معروف است. یکی از بارزترین خصوصیات دولت کریمه این است که در آن همه ابعاد وجودی انسان به تعالی می‌رسد و ما شاهد اوج عدالت و رشد در همه بخش‌های وجودی خود خواهیم بود.

عدالت موجود در حکومت امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) صرفاً محدود به جنبه‌های علمی، اجتماعی و اقتصادی نیست، بلکه در همه زمینه‌ها نمود دارد. این همان عدالتی است که تمام انسان‌ها و پیروان همه ادیان و مذاهب جهان، عاشق و در جستجوی آن هستند؛ به‌عبارت دیگر، زندگی واقعی بشر بعد از ظهور منجی شروع می‌شود و در این دوران می‌توان طعم واقعی آن را چشید.

یکی دیگر از خصوصیات دولت کریمه این است که در آن حاکمیت وجودمان در اختیار انسانیت و بخش فوق‌عقلانی قرار می‌گیرد، نظام محبتی ما تنظیم می‌شود و هیچ معشوقی بالاتر از الله، چهارده معصوم (علیهم‌السلام) و جهاد برای ما وجود نخواهد داشت.

ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و تشکیل دولت کریمه به معنای پایان غم‌های تاریخ، انبیا، مستضعفین و مردم جهان و شروع شادی، آرامش، امنیت، قدرت، ثروت، سلامتی و سعادت آنان است. با ظهور ایشان تمام جهات منفی زندگی ما انسان‌ها حذف شده و خوبی‌ها و زیبایی‌ها حاکم می‌شوند. در چنین شرایطی می‌توانیم در کوتاه‌ترین زمان به رشد انسانی برسیم و علاوه‌بر سعادت دنیایی، به غیب، آسمان، برزخ و بالاتر از آن راه پیدا کنیم. در دولت موعود موانع موجود در مسیر رشد فوق‌عقل برداشته می‌شود و می‌توانیم معنی خلیفةاللهی را درک کنیم. در هیچ دولتی به‌جز دولت امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به این وسعت و عمق، شرایط برای رسیدن به مقام خلیفة‌اللهی فراهم نیست. در دنیای پس از ظهور، همه ما زندگی فوق‌عقلانی و خالی از مشکلات جمادی، گیاهی، حیوانی و عقلانی را تجربه خواهیم کرد. شادی و آرامش حقیقی که نشانه و علامت مؤمن است هم بعد از ظهور کاملاً محقق خواهد شد.

در دعاها و روایات، به موارد زیادی از خصوصیات دولت کریمه اشاره شده است که برخی از آن‌ها عبارتند از: رفع گرفتاری‌ها، نابودی شرک، از بین رفتن روح درنده‌خویی و ستیزه‌جویی، ایجاد و تقویت رابطه عاشقانه با غیب و محبوب‌های اصلی، احیای قرآن، نابودی دروغ، قطع وسوسه‌های شیطانی، گسترش دانش و باز شدن همه درهای علم، ایجاد امنیت و عدالت در همه ابعاد و ایجاد رفاه و آسایش فراوان. در این مقاله برخی از این خصوصیات را با هم مرور می‌کنیم.

چرا باید خصوصیات دولت کریمه را بشناسیم؟

نقطه نهایی سیر حرکت تاریخ به سمت ظهور موعود، تشکیل دولت جهانی امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) است. این پایان، همان آینده روشنی است که ادیان مختلف آن را بشارت داده‌ و افراد زیادی در طول تاریخ برای رسیدن به آن تلاش و زمینه‌سازی کرده‌اند. دولتی با چنین ویژگی‌هایی قطعاً با تمام دولت‌های تاریخ بشری فرق دارد، پس یکی از اصلی‌ترین خصوصیات دولت موعود یکتایی آن است.

مقام و موقعیت افراد در دولت کریمه بر اساس میزان لیاقت و سنخیت آن‌ها با امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تعیین می‌شود، پس اگر می‌خواهیم در این دولت جایگاه و مقامی داشته باشیم، باید از قبل خود را برای آن آماده کنیم. لازمه این آمادگی، شناخت است. وقتی خصوصیات دولت و تمدن الهی را بشناسیم، بهتر می‌توانیم خود را با آن هماهنگ کرده و زمینه‌سازی لازم برای تشکیل آن را انجام دهیم. ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ناگهانی اتفاق می‌افتد و همه غافل‌گیر می‌شوند، به‌جز کسانی که از قبل خود را آماده کرده و با ایشان پیوند خورده باشند.

قطع ریشه ظلم و دشمنی و نابودی متکبران

امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) هلاک‌کننده متکبران و سرکشان عالم هستند^[1] و از خصوصیات دوران ظهور ایشان قطع شدن ریشه تمام بدبختی‌ها و نکبت‌هایی^[2] است که در دنیا به آن‌ها دچاریم؛ چه ظلم‌هایی که در بخش‌های کوچکی مثل یک اداره‌، بیمارستان‌، شهرداری و وزارتخانه‌ صورت می‌گیرد یا ظلم‌های بزرگی که در سطح دنیا در حال وقوع است. نمونه این ظلم‌های بزرگ، استکبار و ستم ابرقدرت‌های جهانی علیه کشورها و به‌ویژه مسلمانان عراق، افغانستان، یمن و فلسطین است.

دولت کریمه امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نابودکننده ظلم‌ها و دشمنی‌ها هم هست.^[3] این ظلم و دشمنی از جمع کوچکی مثل دشمنی بین زن و شوهر یا دشمنی با خانواده همسر و اطرافیان شروع می‌شود و تا دشمنی‌های بزرگ در سطح دنیا مثل دشمنی­ بین پیروان ادیان مختلف، دشمنی شیعه و سنی، دشمنی مذاهب سنی با یکدیگر یا انواع دیگر دشمنی‌ها پیش می‌رود.

 بازگشت شریعت و تجدید فرایض

جهان در دوران غیبت امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) پر از بدبختی، گرفتاری، نکبت و فساد است و با ظهور ایشان، ملت و شریعت و به‌عبارتی اصول زندگی و قوانین حیات‌بخش به جامعه برمی­‌گردد.^[4] جامعه‌ای که نظم و سازمان‌دهی خود را از دست می‌دهد، مثل ساختمانی است که با از دست دادن ساختار مهندسی خود با زلزله‌ای دو ریشتری فرو می‌ریزد. امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) با بازگشت خود ریاضیات و چینش‌های عالم را اصلاح می‌کنند، تا دیگر فقر، بیماری، بی‌عدالتی، طلاق، اختلاف، کینه و نادانی وجود نداشته باشد.

یکی دیگر از خصوصیات دوران ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تجدید و زنده شدن فرایض و سنت‌­هاست.[5] در این دوران کیفیت عبادت‌ها به اندازه‌ای بالا می‌رود که با دو رکعت نماز می‌توانیم رستگار ‌شویم؛ ولی در نبود منجی، همه فرایض، عبادت‌ها، روزه‌­ها، زیارت‌ها، کارهای خیر و صدقه دادن‌های ما بی‌کیفیت و همراه هزاران نکبت است، چون معمولاً نیت درستی ندارند و با منت‌گذاری و طلبکاری همراه هستند؛ در واقع یکی از مهم‌ترین خصوصیات دولت کریمه و دوران بعد از ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) این است که اعمال عبادی، روح و باطن می‌گیرند و از پوسته و ظاهر خارج می‌شوند.

اصلاح و نابودی انحراف‌ها

از خصوصیات حکومت امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) می‌توان به از بین رفتن اختلافات، ناراستی‌ها و کج‌رفتاری‌ها اشاره کرد^[6]. در این دوران همه ما انسان­‌ها با یکدیگر در صلح خواهیم بود؛ همچنین در دولت کریمه، همه ملاک‌های غیرانسانی، نفسانی، شهوانی و عوامل فساد و تباهی و آثارشان در جامعه و مردم محو و نابود شده[7] و جامعه به فضایی پاک و بهشتی تبدیل می­‌شود، فضایی که در آن اندیشه‌های بد و عوامل تحریک‌کننده و جهنم‌ساز وجود نخواهد داشت.

شادی و برکت

ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) برکت‌‌های بسیار زیادی با خود به همراه دارد و به‌واسطه این اتفاق مبارک زمین آن‌قدر شاد می‌شود که تمام گنجینه‌های خود مثل آب‌ها، گیاهان،‌ گل‌ها، خیرات، برکات و ثروتش را بیرون می‌ریزد. پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) در این مورد می‌­فرمایند: «مردی از امت من ظهور خواهد کرد که به سنت من عمل می‌‏کند. خداوند برکت را از آسمان برای او فرو خواهد فرستاد و زمین برکات خود را برای او بیرون خواهد ریخت.»^[8]

تنظیم نظام محبتی

اگر نظام محبتی همه ما انسان‌ها، الهی و بر مبنای حب و بغض‌های خدایی باشد، دیگر هیچ جنگ و اختلافی درنمی‌گیرد. چنین جامعه متعالی و پیشرفته‌ای با ظهور حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تجسم می‌یابد. هر‌‌جا اختلاف و نزاعی هست، قطعاً پای منیت در میان است. کاری که امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) انجام می‌دهند، تنظیم نظام محبتی بشر است تا منیت‌ها کنار برود و جای خود را به خدا بدهد.

عدالت معنوی

با ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) عدالت اجتماعی برقرار می‌شود، مشکلات اقتصادی رفع شده و دیگر هیچ بیماری و دردی وجود نخواهد داشت، ولی امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) برای این موارد ظهور نمی‌کنند؛ بلکه برای برقراری عدالت معنوی می‌آیند، تا همه افراد بتوانند خود را تا مقام انبیا و امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) برسانند؛ در واقع همه ما انسان‌ها رسیدن به مقام محمود را می‌خواهیم[9]، اما در حال حاضر به دلیل نبود عدالت و وجود ظلم در خانواده‌ها و محیط‌های مختلف اجتماعی، همه نمی‌توانیم به این مقام برسیم. یکی از خصوصیات دولت کریمه این است که در این حکومت، امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تمام موانع را حذف می‌کنند و همه به اندازه کافی آزادی معنوی برای رشد و بالندگی خواهند داشت و می‌توانند به اندازه امام معصوم رشد پیدا کنند.

رشد همه ابعاد وجودی

ساختار وجودی ما انسان‌ها، ریاضی و دارای عدد و اندازه است و تعادل، نقشی اساسی در سلامت آن دارد؛ یعنی برای رسیدن به سعادت و خوشبختی نیاز داریم همه بخش‌های وجودمان تعادل داشته باشند. در دولت کریمه به دلیل حاکمیت متخصص معصوم همه ابعاد وجودمان به اعتدال و تعالی می‌رسند.

ما انسان‌ها در بعد پنجم وجودمان عاشق الله هستیم و این عشق یعنی در ذات خود تمایل داریم شبیه خدا شویم و به مقام خلیفة‌اللهی برسیم. رسیدن به این مقام فقط به‌واسطه یک مربی که خودش چنین مقامی دارد، امکان‌پذیر است. دولت کریمه، دولت حاکمیت متخصص معصوم و انسان کامل است. در سایه چنین حکومتی ما انسان‌ها می‌توانیم به مقام محمود و خلیفة‌اللهی برسیم؛ پس یکی از مهم‌ترین خصوصیات دولت کریمه رسیدن به رشد و مقام انسانی است. در سایه چنین رشدی ابعاد دیگر وجودمان هم رشد کرده و به تعادل می‌رسند؛ برای نمونه در دوران ظهور منجی، در بُعد عقلی همه درهای علم و دانش بر روی بشر باز می‌شود. مردم از ابتدا تا قبل از دوران ظهور فقط دو قسمت از بیست و هفت قسمت علم را شناخته‌اند و بيست و پنج در ديگر را امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) باز می‌کنند.^[10] البته سؤال این است که چرا تا پیش از ظهور فقط دو پایه از پایه‌های علمی توسعه پیدا می‌کند؟

علم بدون انسان کامل و متخصص معصوم برای بشر مضر است. ما هیچ زمانی به اندازه دوران کنونی پیشرفت‌های علمی نداشته‌ایم، اما هرچه علم پیشرفته‌تر شده، میزان بدبختی‌ها و مشکلات هم زیادتر شده است. در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری روی زمین مشکلاتی مثل گرسنگی، بیماری‌های جسمی و روحی، اعتیاد، جنگ، خون‌ریزی، غم و غصه وجود دارد. علم شاید توانسته باشد مایه آسایش باشد، اما آرامش و خوشبختی را از ما انسان‌ها گرفته است؛ چون با حاکمیت بخش فوق‌عقلانی اداره نمی‌شود و در استخدام بخش‌ حیوانی است یا به بیان دیگر در استخدام وهم است؛ و در نتیجه توانایی استخراج پایه‌های دیگر علم در این عقل وهم زده وجود ندارد. در دولت امام معصوم عقل از کنترل وهم خارج شده و انسان قادر خواهد بود از تمام ظرفیت عقلانی خود در سایه راهنمایی امام استفاده کند.

با ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) وضعیت رشد انسانی به اندازه‌ای بهبود پیدا می‌کند که بشر ظرفیت استفاده از تمام پایه‌های علم را پیدا می‌کند؛ در چنین شرایطی دیگر از علم سوءاستفاده نمی‌کند و آن را در جهت تعادل همه ابعاد زندگی و آسایش همراه با شادی و آرامش به کار می‌برد. پیشرفت علمی در زمان ظهور به قدری زیاد می‌شود که بشر در نزدیک‌ترین حالت علمی خود به خداوند و خزانه‌داران علم الهی یعنی معصومین (علیهم‌السلام) قرار می‌گیرد.

از خصوصیات دولت کریمه در بُعد جنسی، حیوانی و اجتماعی برقراری عدالت و امنیت جانی، مالی و قضایی است. بشر در این دوران به درجه‌ای از رشد می‌رسد که روحیه پرخاش و تجاوز در وجودش از بین می‌رود و آرامش و امنیت در همه جای کره زمین برقرار خواهد شد. در دولت موعود هیچ ترس و اضطرابی برای احقاق حقوق وجود ندارد و همه صاحبان حق به حقوق خود می‌رسند. در زمینه امنیت مالی هم به قدری بی‌نیازی اقتصادی ایجاد می‌شود، که فکر تجاوز به حق دیگران هم به ذهن کسی خطور نمی‌کند.

یکی از مهم‌ترین و زیباترین خصوصیات دولت کریمه در بُعد حیوانی، به تعادل رسیدن روابط انسانی است. در این دوران همه روابط بر اساس سه قاعده «هُوَ أَنت»، «هُوَ رَسولُ الله» و «هُوَ الله» برقرار خواهد شد؛ یعنی انسان‌ها عاشق یکدیگر می‌شوند، با عشق، محبت و فداکاری با هم رفتار می‌کنند و اختلاف‌ها، کینه‌ها و طلاق‌ها از بین خواهد رفت؛ دلیل ایجاد چنین شرایطی این است که دیگر مفاهیم حیوانی و غلبه ابعاد حیوانی وجود ندارد و رشد انسانی و حاکمیت بخش فوق‌عقل باعث می‌شود، تمام ابعاد دیگر هم به تعادل برسند و در استخدام انسانیت قرار بگیرند.

از دیگر خصوصیات دولت کریمه، تکامل و عدالت در بخش گیاهی است که باعث می‌شود بیماری‌ها از بین برود، سیستم تغذیه اصلاح شود، بهترین و پاک‌ترین غذاها در اختیار انسا‌ن‌ها قرار بگیرد و بدن‌ها سالم و عمرها طولانی شود. تعادل در بخش بدنی نقش زیادی در تعادل بخش‌های حیوانی، عقلانی و فوق‌عقلانی دارد؛ اهمیت این مسئله به اندازه‌ای است که ریشه بسیاری از بیماری‌های روحی و روانی را عدم تعادل وضعیت جسمی و بدنی می‌دانند؛ چون جسم، مرکب نفس در تمام ابعاد وجودی است.

از خصوصیات دولت کریمه در بُعد جمادی هم می‌توانیم به حل مسائل اقتصادی اشاره کنیم. اقتصاد ابزاری برای رشد و پیشرفت دیگر ابعاد وجودی است. وقتی بخش فوق‌عقلانی بر ابعاد دیگر وجودمان حاکم نباشد، افزایش مال باعث ایجاد فساد خواهد شد، تعادل ما در صراط مستقیم را به هم می‌زند و باعث سقوطمان در جهنم کمالات گیاهی و حیوانی می‌شود؛ اما در دولت امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، مال و ثروت جذابیت خود را از دست می‌دهند و دیگر اله قلب انسان‌ها و مایه شرافت آن‌ها نخواهند بود.

از خصوصیات دولت کریمه و دوران ظهور امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تجربه زندگی ملکوتی و بهشتی است، چون در این دوران مشکلات اقتصادی، بدنی و حیوانی وجود ندارد، علم در اوج خود قرار دارد، اختلاف و درگیری وجود ندارد و انسان‌ها می‌توانند با آسمان و غیب ارتباط برقرار کنند.

در پایان و بعد از بیان خصوصیات دولت کریمه بیان یک نکته ضروری است. یکی از فرازهایی که در دعای افتتاح می‌خوانیم این فراز است: «اللهُمَّ إنّا نَرغَبُ إلَيكَ في دَولَةٍ كَريمَةٍ» سؤال مهم این است که آیا ما حقیقتاً نسبت به چنین دولتی رغبت داریم؟ اگر رغبت و عشق حقیقی وجود داشته باشد، حرکت و فعالیت، مهدوی شدن و وقف ابعاد وجودی برای رسیدن به دولت موعود الهی وجود خواهد داشت؛ یعنی هر پنج بُعد وجود برای رسیدن به این دولت و زندگی بهشتی فعال خواهند شد؛ اما اگر با وجود آگاهی از خصوصیات دولت کریمه نسبت به آن بی‌رغبت بوده و در ایجاد چنین بهشتی برای اهل زمین سهل‌انگار باشیم، یعنی به امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، خودمان و همه مردم زمین خیانت کرده‌ایم. بی‌توجهی به مسئله مهدویت و ظهور و ارتباط آن با خیانت، موردی است که امام خمینی هم بارها آن را بیان فرموده‌‌اند و مسئولانی که به فکر تشکیل حکومت جهانی نباشند را خائن و خطرساز معرفی کرده‌اند.^[11]

[1] أَيْنَ مُبِيدُ الْعُتاةِ وَ الْمَرَدَةِ؛ دعای ندبه

[2] أَيْنَ الْمُعَدُّ لِقَطْعِ دابِرِ الظَّلَمَةِ؛ دعای ندبه

[3] أَيْنَ الْمُرْتَجىٰ لِإِزالَةِ الْجَوْرِ وَ الْعُدْوانِ؛ دعای ندبه

[4] أینَ المُتَخَیَّرُ لِإعادَةِ المِلَّةِ وَ الشَّریعَة؛ دعای ندبه

[5] أَیْنَ الْمُدَّخَرُ لِتَجْدیدِ الْفَرائِضِ وَ السُّنَنِ؛ دعای ندبه

[6] أینَ المُنتَظَرُ لإقامَةِ الأمتِ وَ العِوَج؛ دعای ندبه

[7] أَيْنَ طامِسُ آثارِ الزَّيْغِ وَ الْأَهْواءِ؛ دعای ندبه

[8] يَخْرُجُ  رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي وَ يَعْمَلُ بِسُنَّتِي وَ يُنْزِلُ اَللَّهُ لَهُ اَلْبَرَكَةَ مِنَ اَلسَّمَاءِ وَ تُخْرِجُ لَهُ اَلْأَرْضُ بَرَكَتَهَا؛ اربلی، علی‌بن‌عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، بیروت، دارالاضواء، ج ۳، ص ۲۷۲

[9]اَسَئلهُ اَن يُبَلغَنيَ المَقامَ الَمحمودَ لَكُمُ عِنْدَ اللهِ؛ زیارت عاشورا

[10] اَلْعِلْمُ سَبْعَةٌ وَ عِشْرُونَ حَرْفاً، فَجَمِيعُ مَا جَاءَتْ بِهِ اَلرُّسُلُ حَرْفَانِ، فَلَمْ يَعْرِفِ اَلنَّاسُ حَتَّى اَلْيَوْمِ غَيْرَ اَلْحَرْفَيْنِ، فَإِذَا قَامَ اَلْقَائِمُ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ أَخْرَجَ اَلْخَمْسَةَ وَ اَلْعِشْرِينَ حَرْفاً فَبَثَّ‌ها فِي اَلنَّاسِ، وَ ضَمَّ إِلَيْ‌ها اَلْحَرْفَيْنِ حَتَّى يَبُثَّ‌ها سَبْعَةً وَ عِشْرِينَ حَرْفاً؛ حلى، حسن بن سليمان بن محمد، مختصر البصائر، تحقیق مشتاق مظفر، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۲۱ ق، چاپ اول، ص ۳۲۰

[11] صحیفه امام خمینی، ج ۲۱، ص ۳۲۷